REGIO – In Nederland neemt circulair slopen steeds meer toe, een duurzame methode waarbij gestreefd wordt om zoveel mogelijk materialen te redden. Een opvallende verschuiving in de sloopindustrie, waarbij ongeveer veertig procent van de aangenomen opdrachten nu circulair uitgevoerd wordt, vergeleken met bijna geen enkele drie jaar geleden. Dit blijkt uit bevindingen van GP Groot, een bedrijf uit Alkmaar dat jaarlijks ongeveer zeventig sloopprojecten uitvoert.
De trend wordt bevestigd door Veras, de landelijke organisatie en branchevereniging voor Sloopbedrijven in Nederland. Voor het eerst wordt de toenemende populariteit van circulair slopen nu ook cijfermatig onderbouwd. “Onze branche zet momenteel de stap van woorden naar daden,” aldus Veras woordvoerder Arjan Hol.
Sloop
Jaarlijks worden momenteel naar schatting 15.000 woningen gesloopt in Nederland, volgens het Economische Instituut voor de Bouw. In de afgelopen decennia ging dit vaak gepaard met het met geweld neerhalen van gebouwen, soms zelfs met de iconische sloopkogel, waarna het puin simpelweg naar vuilstortplaatsen of verbrandingsovens werd afgevoerd. Vervolgens werden nieuwe panden zo snel mogelijk opgebouwd. Deze werkwijze is echter geleidelijk aan het veranderen.
Circulair slopen
De omslag naar circulair slopen begon ongeveer tien jaar geleden al op eigen initiatief bij sloopaannemers, waarbij ze probeerden waardevolle materialen zoals tropisch hardhout in kozijnen te behouden. De echte verandering is echter pas drie jaar geleden begonnen, toen opdrachtgevers zelf begonnen eisen te stellen aan de sloopmethode.
Dick Sijm, projectleider bij GP Groot circulair slopen uit Alkmaar, legt uit dat het eerst vooral de overheid was die om circulair slopen vroeg, maar nu zijn het ook particulieren die deze eis stellen bij het vergeven van een sloopopdracht. Hij geeft als voorbeeld jonge mensen in Amsterdam die een pandje bezitten dat gerenoveerd moet worden en waarbij aanzienlijk gesloopt moet worden. Zij vragen nu al om circulair slopen, iets wat drie jaar geleden nog niet voorkwam.
Hergebruik
Bij circulair slopen kunnen maximaal vijftien herbruikbare materialen uit een gebouw worden gehaald, zo stelt het bedrijf GP Groot. Belangrijke materialen die apart worden hergebruikt zijn glas, kunststof en kalkzandsteen. Vooral hardhout is zeer gewild en wordt apart verkocht, terwijl schoon betonpuin wordt hergebruikt in de wegenbouw.
‘Weinig financieel voordeel’
Hoewel het sloopbedrijf verheugd is over deze ontwikkeling, levert deze nieuwe manier van slopen op dit moment nog maar weinig financieel voordeel op. Het voorzichtig demonteren, transporteren naar aparte opslagplaatsen en daar opslaan kost tijd en geld. Dick Sijm benadrukt dat het een potentieel verdienmodel kan worden, maar dat er nog volop wordt geëxperimenteerd met efficiëntere ontmantelingstechnieken die zich de komende jaren verder moeten ontwikkelen.
Vroeger ook al
Opmerkelijk genoeg is de trend van circulair slopen niet helemaal nieuw in Nederland. In de eerste tien jaar na de Tweede Wereldoorlog, toen Nederland te kampen had met materialentekorten, werden woningen ook op grote schaal op een vergelijkbare bedachtzame manier gedemonteerd.
Na ongeveer 1955 veranderde dit, en ging het vooral om de snelheid van slopen, waarbij hergebruik werd verwaarloosd vanwege de noodzaak om snel nieuwe woningen te bouwen. Nu blijkt echter dat de trend weer aan het veranderen is en dat hergebruik weer op de voorgrond komt. Sijm benadrukt dat we momenteel in een voorzichtige kentering zitten en dat een nieuwe mentaliteit zijn intrede doet: “slopen wordt het nieuwe oogsten.”